مزایا و انواع ماساژ درمانی : ماساژ درمانی به عنوان قدیمیترین روش درمانی جسم و روح شناخته شده است که قدمت آن به ۲۷۰۰ سال پیش میرسد. تمدنهای باستانی از جمله هندیها، مصریها و ایرانیها انواع مختلف درمان با ماساژ را برای درمان و آرامش بدن مورد استفاده قرار میدادند. پزشکان مشهوری مانند ابوعلی سینا نیز درمان با ماساژ را برای پخش مواد زائد در عضلات و رفع خستگی بسیار مفید میدانستند. با ما همراه باشید در ریستارت کلاب
در کتاب امپراتور زرد، ماساژ درمانی برای درمان بیماریهایی مانند فلج و تب و لرز توصیه شده است. ماساژ در همه دورانها و ملتها رواج داشته است، اما مردم به اثرات درمانی آن آگاه نبودهاند. این روش درمانی در بسیاری از موارد، مانند درد ضربدیدگی، به عنوان روشی موثر برای التیام آسیبهای بدن مورد استفاده قرار میگیرد.
ماساژ درمانی در تمدن غرب از یونان و زمان بقراط سرچشمه می گیرد. در کتابهای پزشکی قدیمی، ماساژ و تمرین درمانی به یک معنا استفاده میشدند. در سوئد، این دو مفهوم از هم جدا شدند و در سال ۱۸۱۳، اولین کالج آموزش ماساژ در استکهلم تاسیس شد. ماساژ سوئدی بر اساس آناتومی و فیزیولوژی به نام «پزشکی ژیمناستیک» است و در دانشگاه استکهلم به ثبت رسید.
این روش درمانی در حال حاضر در سراسر دنیا شناخته شده و مورد استفاده قرار میگیرد. ماساژ سوئدی به عنوان یکی از محبوبترین و مؤثرترین روشهای ماساژ درمانی شناخته شده است. این روش، درمانی برای کاهش درد، تسکین عضلات و بهبود موقعیت جسمانی است و به عنوان یکی از روشهای معتبر درمانی در پزشکی مدرن در نظر گرفته میشود.
جنبش سوئدی درمانی در سال 1858 به آمریکا وارد شد و امروزه این ماساژ با نام “ماساژ سوئدی” شناخته میشود. ماساژ سوئدی به نوعی ریشه بسیاری از ماساژهای غربی از جمله ماساژ ورزشی، ماساژ بافت عمیق و ماساژ آروماتراپی است. تا چند دهه پیش، ماساژ در غرب به عنوان یک فعالیت تفریحی و لوکس شناخته میشد. با شروع کار فیزیوتراپی بین سالهای 1884 تا 1918، ماساژ وارد حوزه پزشکی و درمان شد. از سال 1980، درمان با ماساژ به سرعت گسترش یافت و امروزه به عنوان یکی از اقدامات درمانی مهم در حفظ سلامتی و درمان شناخته میشود. از سال 1993، ماساژ به عنوان یکی از بخشهای طب مکمل طبقهبندی شده است و امروزه همچنان به عنوان یک روش درمانی مؤثر در دردهای عضلانی و مفصلی و توانبخشی بیماریهای مختلف به کار گرفته میشود.
بیشتر بخوانید: ماساژ ریلکسی چیست و چه فایده هایی دارد؟
ماساژ به عنوان یکی از روشهای درمانی قدیمی، به مرور زمان در سطح جهانی مورد توجه قرار گرفته است. با این حال، اطلاعات و تحقیقات کاملی در زمینۀ ماساژ در ایران و اسلام هنوز در دست نیست.
در سالهای اخیر، مفاهیمی مانند مالش، ماساژ با سنگ پا، دلاکی و کیسهکشی جزو سرفصلهای بهداشتی نوشتههای پزشکان ایرانی بودهاند و در فرهنگ ایرانی شناختهشدهاند. بهطوریکه عمل ماساژ به شکل دلاکی و کیسهکشی به عنوان یک اقدام بهداشتی در حمامهای ایرانی معمول بوده است. در سال 1222 ه.ق، کتابی با نام «رسالۀ دلکیه» برای کسانی که به این حرفه مشغول بودند، نوشته شد. در این کتاب، از کیسهکشی نام برده شده بود که در حمامهای ایرانی یک عمل بهداشتی معمول به حساب میآمد.
امروزه، ماساژ به عنوان یکی از روشهای درمانی مؤثر در دردهای عضلانی و مفصلی و توانبخشی بیماریهای مختلف بهکار گرفته میشود. با این حال، برای تحقیقات بیشتر در زمینه ماساژ در ایران و اسلام، نیاز به توجه بیشتری وجود دارد. بهبود اطلاعات و تحقیقات در این زمینه میتواند به معرفی و استفاده از این روش درمانی در جامعه ایرانی کمک کند و مسئله بهداشت عمومی را تقویت کند.
حکمای اسلامی در طول تاریخ، دلایل متنوعی برای ماساژ درمانی یا دلک را آوردهاند. به عنوان مثال، ابوبکر اخوینی، ماساژ و دلک را جهت پاکسازی بدن و آماده سازی اعضا برای دریافت مواد غذایی و افزایش حرارت غریزی یا انرژی لازم میدانست.
زکریا رازی نیز ماساژ و جنبش را برای تخلیه مواد سمی بدن راهکاری مناسب می دانست. همچنین، ابنسینا اهمیت بسیاری برای حرکت در حفظ سلامتی قائل است. او با ورزش آغاز اصول ششگانه تندرستی و متذکر میشود که زمانی که مواد زائد حاصل از مراحل مختلف هضم در بدن جمع میشوند، عفونت، بیماریهای سوءمزاجی یا بیاعتدالی و… در بدن به وجود میآیند و توان دفاعی بدن کاهش مییابد.
به طور کلی، حکمای اسلامی همواره به اهمیت ورزش و فعالیت بدنی برای حفظ سلامتی و پاکسازی بدن اشاره کردهاند. این مفاهیم تاکنون در فرهنگ اسلامی و بهداشتی جامعهی ما مورد توجه واقع شدهاند و به عنوان راهکاری مؤثر برای حفظ سلامتی و بهبود کیفیت زندگی به کار گرفته میشوند.
ماساژ به عنوان یکی از روشهای درمانی و آرامشبخشی، شامل استفاده از فشار و حرکات متنوعی بر روی بافتهای نرم بدن است. این روش به عنوان یکی از قدیمیترین روشهای درمانی در جهان، از دوران باستان تا به امروز مورد استفاده قرار گرفته است.
ریشه کلمه “ماساژ” از ریشههای مختلفی چون لاتین، یونانی، عربی و سانسکریت تشکیل شده است که به مفهوم لمس، فشار دادن، مالش دادن و دست زدن اشاره دارند. این ریشهها نشان میدهند که ماساژ به عنوان یک فرآیند تماس بین درمانگر و بیمار، با استفاده از حرکات مختلفی بر روی بافتهای نرم بدن، میتواند به بهبود عملکرد عضلات، کاهش درد و تسکین استرس کمک کند.
ماساژ به صورت عمومی به دو دسته درمانی و آرامشی تقسیم میشود. ماساژ درمانی به عنوان روشی برای کاهش درد و بهبود عملکرد عضلات پس از آسیبهای بدنی، به کار گرفته میشود. در مقابل، ماساژ آرامشی برای کاهش استرس، افزایش روحیه و بهبود کیفیت خواب استفاده میشود.
در کل، ماساژ به عنوان یکی از روشهای موثر درمانی و آرامشبخشی، با توجه به تاریخچه قدیمی و مفهوم خاصی که دارد، همچنان در جامعه و به عنوان روشی مورد علاقه برای بهبود سلامتی و روحیه افراد استفاده میشود.
ماساژ بافتهای عمیق و ماساژ تریگر پوینت (Trigger Point) از انواع ماساژ هستند که بر تریگرپوینتها تمرکز دارند. تریگرپوینتها نقاط خاصی هستند که در صورت فشار بر روی آنها نقاط دیگر بدن نیز درد می گیرد. این نوع ماساژ معمولاً برای درمان دردهای عضلانی و اسکلتی، کشیدگی عضلات و تنشهای عضلانی استفاده میشود.
در طب ایرانی، ماساژ غمز و دلک شامل حرکتهای سرشی، لیزشی، لغزشی، گیلهای و ستونی است. ترکیب این حرکات، حدود ۸ هزار نوع حرکت دست را شامل میشود و بهبود بیماران را سرعت میدهد. ماساژ غمز و دلک از ماساژهای رایج در پزشکی سنتی ایران است و درمانگران از این تکنیک برای درمان دردهای روماتیسمی، تنگی نفس، مشکلات گوارشی و تنشهای عضلانی استفاده میکنند.
با توجه به این که ماساژهای مختلفی وجود دارند، میتوان برای هر نوع مشکلات جسمی و روانی، ماساژ مناسب را انتخاب کرد. هر چند ماساژها ممکن است در برخی موارد مفید واقع شوند، اما در موارد دیگر، نباید به عنوان جایگزین درمانهای پزشکی استفاده شوند و بهتر است با پزشک خود مشورت شود.
یکی از اصولیترین بخشهای طب سنتی، انجام عملیات یداوی است. یکی از این عملیات، غمز و دلک نام دارد و به عنوان یکی از تکنیکهای درمانی معرفی شده است. اما متأسفانه، بسیاری از آموزههایی که مربوط به غمز و دلک بودهاند، در طول تاریخ از بین رفتهاند و تلاش کافی برای حفظ این روش درمانی انجام نشده است. در واقع، غمز و دلک یکی از ویژگیهای خاص حکیمان ایرانی بوده و بسیاری از بزرگان و پادشاهان دلاک مخصوص خود را داشتهاند. در گذشته، امتلاک از یک دلاک خوب، جزء نیازمندیهای زندگی آنها به شمار میرفت.
دلاکان قدیم، هنر غمز و دلک را به خوبی میدانستند و این کار شامل هفت مرحله بود. این مراحل شامل روغنکشی، ماساژ، حجامت، بادکشی، تهویه، تغذیه، تمرکز قوای درونی و هفده حرکت ورزشی آسانای یوگا میشد. بنابراین، دلاکان قدیمی با انجام این مراحل، به بیماران خود کمک میکردند تا از دردها و بیماریهای خود رهایی پیدا کنند.
در کل، غمز و دلک به عنوان یکی از بخشهای اصلی طب سنتی، میتواند به عنوان یک روش درمانی موثر برای بسیاری از بیماریهای جسمی و روانی شناخته شود. لذا، باید تلاش کرد تا این روش درمانی با ارزش در حال حاضر و در گذشته، حفظ شود و به بیماران در نیاز به آن ارائه شود.
– کاهش اضطراب و فشارخون
– درمانکننده افسردگی و کمردردهای مزمن است.
– در سرطانهای پیشرفته، درد را کاهش داده و بهبود وضعیت روحی و جسمی بیمار را مؤثر میکند.
– ترشح سروتونین و اندورفین را افزایش داده و رطوبت را در بدن نگه میدارد.
– مواد زاید را از بدن دفع میکند و خونرسانی به مغز و سایر اعضای بدن را سرعت میبخشد.
– جذب بهتر مواد غذایی و گوارش بهتر در بدن را تسهیل میکند.
– خستگیها، ناراحتیها و کوفتگیهای بدن را از بین میبرد و خروج ادرار، جذب و انتقال مواد در بدن را تسهیل میکند.
– برای درمان بسیاری از بیماریهای عصبی و مشکلات گوارشی مفید است.
– ماساژ درمانی را نباید به جای درمانهای رایج استفاده کرد.
– در شرایط پزشکی خاص، حتماً با پزشک مشورت شود.
– قانونیبودن مرکز ماساژدرمانی، مدارک و مجوزها و تجربۀ درمانگر بررسی شود.
– پیشنهادهای درمانگر با پزشک درمیان گذاشته شود.
– برخی از افراد نباید از ماساژدرمانی استفاده کنند.
– برخی از نقاط بدن نباید تحت ماساژ شدید قرار بگیرند.
– بیماران مبتلا به سرطان باید شرایط خود را به پزشک تشریح کنند.
– زنان باردار قبل از انجام ماساژ درمانی باید با پزشک خود مشورت کنند.